شناسایی جنگل های آلوده به پروانه جوانه خوار بلوط با استفاده از سنجش از دور

با توجه به طغیان آفات به جنگل¬های زاگرس و خسارت قابل توجهی که این آفات به خصوص آفت پروانه جوانه خوار بلوط، به دلیل تغذیه از برگ¬ها و جوانه¬ها، به جنگل¬های بلوط وارد می-آورد، شناسایی مناطق آفت¬زده و مبارزه با آن ضرورت می¬یابد. استفاده از تصاویر سنجش از دور در مطالعه خسارات آفت و مرگ و میر ناشی از شیوع بیماری، به طور گسترده¬ای مورد استفاده قرار گرفته است که البته توانایی این تصاویر در تشخیص خسارت، به درجه آسیب به شاخ و برگ نیز بستگی دارد. استفاده از تصاویر لندست برای تشخیص شیوع و خسارت حشرات در مناطق بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است، در این راستا استفاده از شاخص¬های گیاهی مختلف به ویژه شاخص ndvi حاصل از نسبت گیری¬ طیفی باندهای سنجنده¬های این ماهواره، بسیار مورد توجه است. هدف از این تحقیق، بررسی امکان شناسایی مناطق آسیب دیده ناشی از پروانه جوانه خوار بلوط، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می¬باشد. برای این منظور تصاویر مربوط به قبل از توسعه آفت، سال¬ 2002 و سال¬های بعد از بروز آفت، 2007 و 2014 در جنگل¬های شهرستان مریوان، در دو منطقه قرق شده و قرق نشده، مورد استفاده قرار گرفت. تصحیحات اتمسفری لازم بر روی تصاویر انجام شد و شاخص ndvi مربوط به هر تصویر بدست آمد. با توجه به اینکه تصاویر استفاده شده مربوط به دو ماهواره لندست 8 و لندست 5 می¬باشند و به دلیل اختلاف در دامنه طیفی باندهای قرمز و مادون قرمز نزدیک سنجنده¬های این ماهواره¬ها، شاخص ndvi حاصل از این دو سنجنده متفاوت است، در گام نخست مدلی جهت هماهنگ¬سازی و مقایسه دو شاخص ارائه شد. نتایج نشان داد که مدل ارائه شده با ضریب همبستگی 928/0r2=، میانگین ریشه مربعات خطای 05/0 و مقدار اریبی 03/0، قابل استفاده می¬باشد. در گام نهایی، شاخص ndvi مربوط به سال¬های مختلف طبقه-بندی شد و مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج مقایسه حاکی از کاهش چشمگیر شاخص ndvi در سال¬های 2007 و 2014 می باشد. تجزیه و تحلیل آماری داده¬ها نشان داد که تفاوت ndvi بین سال¬های 2002 و 2007 و همچنین بین سال¬های 2007 و 2014 چه در منظقه قرق شده و چه در منظقه قرق نشده در سطح احتمال پنج درصد معنی¬دار است. با توجه به در نظر گرفتن تغییرات اندک بارندگی و دما، کاهش این شاخص را می¬توان به حضور و خسارت پروانه جوانه خوار بلوط نسبت داد.